خانههای قدیم صفای خودش را داشت. حیاطی با حوضی لاجوردی و گلدانهای دور آن، پشتیهای چیده شده دور تا دور پذیرایی و یک کرسی در وسط که هر وقت دور هم جمع میشدند بساط چای و آجیل برپا بود. شاید این ویژگی موجب گرمای بین خانوادهها بود. امروزه با وجود تکنولوژیهای مدرن دیگر خبری از اینها نیست؛ اما هنوز خانوادههایی هستند که به این باور رسیده اند فضای آن دوران بهتر بود و در صدد درست کردن فضای نوستالوژی قدیم هستند. اگر شما هم علاقه مند به این موضوع هستید تا آخر مطلب با ما همراه باشید.
کرسی؛ میزبان شبهای بلند زمستانی
در دنیای امروز دیگر خبری از لوازم نوستالوژی در خانهها نیست. هر وقت که پدربزرگها و مادربزرگها از صفای خانههای قدیم میگویند در دلمان آرزو میکنیم که ای کاش ما هم در آن دوران بودیم و از صفای کرسی و لحاف و قصههای بزرگترها در شبهای بلند زمستانی بهرهمند میشدیم.
کسانی که گرمای کرسی، والور و علاء الدین را در قدیم چشیدهاند اعتقاد دارند که صفای آن دوران چیز دیگری بوده و امکانات گرمایشی امروزی به گرد پای آن هم نمی رسند؛ چرا که نه تنها خانه بلکه قلب خانوادهها را هم گرم میکردند. قدیمیها معتقد بودند که وقتی قلب آدم گرم باشد جسم و تن آدم هم گرم میشود.
البته امروز کرسیهای مدرن مانند کرسی تاشو نیز در بازار وجود دارند که قابل تهیه از فروشگاه اینترنتی هستند.
کرسی؛ گرمابخش قلب خانوادهها
با این اعتقاد از وسایلی در خانه استفاده میکردند که همه را دور هم جمع کند. سرمای سایر فضای خانه باعث میشد که کسی از دور کرسی تکان نخورد. تا قلب آدم گرم نباشد هزار تا شوفاژ و شومینه و بخاری هم نمی تواند حریف شود.
منبع گرمایشی کرسی
بسیاری بر این باورند که بر پا کردن کرسی ساختار ساده و ارزانی داشته؛ در حالی که اینطور نیست. وقتی به مکانیسم آن دقت کنیم متوجه میشویم که راه انداختن آن کار چندان ساده ای هم نبوده است. در قدیم پدر بزرگها و مادر بزرگها با کلی زحمت آتش زیر را با گلولههای ذغال بر روی منقل روشن نگه میداشتند.
برای این کار درزهای منقل را با گچ میپوشاندند. بعد از آن خاکستر را الک کرده و وسط خاکستر را گود میکردند. سپس خاکه ذغال در آن وسط خالی کرده و باد میزدند تا ذغال آتش بگیرد. منقل را برای چند ساعتی بیرون میگذاشتند تا بوی ذغال آن رفته و دوباره داخل آن بگذارند.
هرچند ساعت یک بار باید لایه خاکستر از روی آن برداشته شده و خاکه تازه روی منقل ریخته میشد. اگر اصطلاح چاله کرسی را شنیده باشید، همان کرسی است؛ ولی برای افراد بی بضاعت آن زمان بود که چالهای برای مکان کرسی طراحی میکردند.

داستان لحاف کرسی
لحاف کرسی هم قصه خودش را داشت. وسعت آن به قدری بزرگ بود که همه ی خانواده را پوشش میداد. به قدری سنگین بود که وقتی زیر آن میرفتند دیگر دلشان نمی خواست بیرون بیایند؛ به خصوص که اگر پای نخودچی کشمش یا تخمه خربزه و هندوانه در میان بود.
وقتی پاهایشان را زیر لحاف میکردند، حرارتش تا جانشان هم میرفت. در شبهای بلند یلدا، کرسی میزبان همه خانوادهها و فامیل بود. روی آن را از انار، انواع تنقلات و هندوانه پر میکردند و تا پاسی از صبح بیدار میماندند و بازی میکردند.
در سالهای بعد با آمدن بخاری برقی، دیگر خبری از ذغال و منقل نبود. بخاری برقی وظیفه گرم نگهداشتن کرسی را بر عهده گرفت. به هر حال هر دو خطرات خودش را هم داشت. بچهها را از رفتن زیر لحاف منع میکردند؛ با این استدلال که موجب گازگرفتگی میشود. بخاری برقی هم امکان اتصالی برق را داشت. با همه ی این خطرات خانوادهها به سختی از آن دل میکندند؛ چون این وسیله نوستالوژی باعث ایجاد صفا و صمیمیت بیشتر خانواده میشد.
تشک و پشتی
از همه چیز گفتیم غیر از تشک و پشتی که زینت بخش دور کرسی بود. تشکها که پهنتر از تشکهای معمولی بودند به زیر انداخته شده و پشتیها هم به دیوار تکیه داده میشدند. بدین ترتیب همه چیز برای پذیرایی از مهمانان در شبهای طولانی زمستان برقرار میشد.
در این سالها، شاهد هستیم که برخی از خانوادهها سعی دارند دوباره فضای نوستالوژی دوران قدیم را بازسازی کنند. اگر شما هم به کرسینشینی علاقهمند هستید میتوانید آن را در محیط خود ایجاد کنید. شرط آن داشتن فضای کافی است. با تهیه یک میز، بخاری برقی و لحاف میتوانید فضای گرم و دلچسبی را فراهم سازید.
روش ساخت کرسی
کرسی از یک میز با ابعاد استاندارد یک متر در یک متر ساخته میشود؛ البته اندازهها بر اساس محیط شما قابل تغییر است. به طور معمول پایه آن به اندازه سه وجب است. روی آن را با یک لحاف بزرگ میپوشانند. بهتر است جنس آن از ترمه یا جاجیم باشد که شکل و فضایی سنتی را القا کند. بر روی آن یک سینی مسی یا چراغهای قدیمی و قلیان بگذارید. آجیل و خشکبار هم باشد چه بهتر. برای بهتر شدن محیط، یک سماور اطراف آن قرار دهید.
برای گرم نگهداشتن آن هم نیازی به ذغال و خاکستر ندارید. کرسیهای جدید ولوم اتوماتیک دارند تا گرمای زیر کرسی را به نحو مطلوبی که مورد دلخواه شماست نگه دارند.
امروز نیز در فروشگاههای مختلف کرسیها قابل خرید و حتی قابل خرید اینترنتی هستند.