با به میدان آمدن کرونا تقریبا همه ما دانستیم که ماسکها چقدر از ما در برابر ویروس محافظت میکنند. استفاده از ماسک باعث میشود که از انتقال ویروس و شیوع بیماری های تنفسی جلوگیری شود. وسیلهای که همیشه پزشکان هم از آن استفاده میکردند. اما ماسکها نیز بسیار متنوع هستند. آیا همه آنها به یک اندازه در برابر ویروس قدرت جلوگیری دارند؟ در این مطلب میخواهیم به بررسی این مطلب بپردازیم.
ماسکهای پزشکی سه لایه ای
این ماسکها یکی از مهم ترین ماسکهای تنفسی هستند که در برابر میکروارگانیسم های مختلف میتوانند از ما مراقبت کنند. این ماسکها از سه لایه (دولایه اسپان باند و یک لایه ملت بلون) تشکیل میشوند. بدنه ماسک از این سه لایه و یک فیکسر بینی تشکیل میشود. فیکسر قسمتی است که در بالای ماسک تعبیه می شود. این قسمت وظیفه این را دارد که از ورود هوای فیلتر نشده با قدرت بالاتری جلوگیری کند. در هنگام بر روی صورت گذاشتن ماسک، با حالت دادن فیکسر بینی به کمک دست ورود هوای فیلتر نشده (از نظر میکروارگانیسم ها) به حداقل میرسد.
ماسکهای سه لایه ای پزشکی دو نوع اتصال دارند. یک نوع اتصال بندی و نوع دیگر کشی است. در مدل بندی در هر طرف ماسک دو قطعه بند قرار می گیرد که با بستن آن ها به یکدیگر ماسک روی صورت قرار خواهد گرفت. در مدل کش دار نیز در هر طرف ماسک یک کش قرار گرفته که با قرار دادن آن به پشت گوش ماسک روی صورت باقی میماند.
در این ماسکها مهم ترین لایه ملت بلون است که کار فیلترینگ دارد و تقریبا هیچ ویروسی نمیتواند از آن رد شود. با وجود این لایه است که هوای تنفسی شما از نظر وجود میکروارگانیسم ها (حتی ویروس کرونا) به دقت فیلتر میشود. جالب است که ملت بلون که لایه فیلتر کننده ماسک است لایه ای ساده است و پیچیدگی خاصی هم ندارد. اما میتواند خطرات بزرگی را از شما دور کند.
این ماسکها مهم ترین و پرکاربردترین ماسکهای پزشکی هستند و همیشه به عنوان یک وسیله حفاظتی مهم در محیط های درمانی از جمله بیمارستان، درمانگاه، مطلب پزشک و… به کار میروند.
این ماسکها کمی خاص تر هستند. اما آن ها را خیلی از ما در این روزهای کرونایی دیده ایم. ماسکهای پزشکی خاصی که جدید نیستند. اما به دلیل شرایط خاص کرونایی و ویژگی های متفاوتی که این ماسکها دارند در این روزها بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. این ماسکها در حالت بسته به شکل فلت و صاف و در حالت باز به صورت برجسته بر روی صورت قرار میگیرند. قرار گیری این ماسکها به صورت برجسته دلیل نام گذاری آن ها به سه بعدی است. نام علمی و درست تر این ماسکها fast mask است. معمولا این ماسکها بیش از سه لایه دارند. مدل چهار و پنج لایه بیشتر استفاده میشود.
پنج لایه ای پر استفاده ترین نوع این ماسکهاست که در روزهای سخت کرونا نیز فروش بی سابقه ای داشته است. این مدل فست ماسک متشکل از سه لایه ملت بلون و دو لایه اسپان باند است. ملت بلون های بیشتری که این ماسک دارد باعث شده قدرتش در برابر عبور میکروارگانیسم ها بسیار بیشتر از ماسک های سه لایه باشد. این ماسک سه لایه ملت بلون و سه لایه ای ها تنها یک لایه ملت بلون دارند. پس بدیهی است که میزان فیلتراسیون این ماسک ها هم خیلی بیشتر و بیش از سه برابر است.
دلیل دیگری نیز وجود دارد که این ماسکها در کرونا بسیار مورد استقبال واقع شدند. آن هم این است که قرار گیری این ماسکها به صورت برجسته و ایجاد فاصله بیشتر بین دهان و بینی باعث میشود راحت تر باشند. در واقع چون دهان و بینی شما کمتر با لایه داخلی ماسک برخورد میکند در استفاده های طولانی تر و در صحبت کردن با ماسک راحت تر هستید. این ماسکها بیشتر اتصال کش دارند. اما به ندرت نوع بند دار آنها نیز تولید میشود.
ماسک های فیلتردار
این ماسکها به دلیل فیلتر برجسته ای که در روی خود دارند به فیلتردار معروف هستند. شکل عملکردی این ماسک ها به این صورت است که هوای ورودی را فیلتر میکنند. استفاده از این ماسک ها در روزهایی که هوا آلوده است رایج است. چرا که میتواند وجود سرب و آلودگی های سنگین هوا را به ریه های ما به حداقل برساند. اما آیا این ماسکها در روزهای کرونایی توصیه میشوند؟ سوالی که ممکن است در ذهن خیلی ها به وجود آمده باشد.
پاسخ این است که خیر این ماسک ها به هیچ عنوان برای روزهای کرونایی مناسب نیستند. چرا؟ چون تنها هوای ورودی را فیلتر میکنند. اما هوای خروجی فیلتر نمیشود. یعنی اگر شخصی که خود کرونا دارد ماسک فیلتر دار بزند میتواند دیگران را آلوده کند.
ماسک های کوچک یا کودکانه
این ماسکها در اندازه ای تولید میشوند که مناسب صورت بچه ها باشند. نوع سه لایه، سه بعدی و… میتواند متناسب با صورت کودکان تولید شود. اما به دلیل ظرافت کودکان و حساس بودنشان توصیه میشود که برای جلوگیری از ابتلای آنها به کرونا از سه لایه استفاده شود. چرا که تنفس کودکان با آن راحت تر است و به دلیل سبک بودن زمان بیشتری میتوانند آن را روی صورت تحمل کنند.
ماسک های پارچه ای
این ماسکها از یک پارچه ساخته میشوند و دوختی هستند. یعنی به کمک چرخ خیاطی تولید میشوند. این ماسکها شاید در برابر عبور گرد و خاک کمی از شما مراقبت کنند. اما به هیچ عنوان برای جلوگیری از کرونا و سایر میکروارگانیسم ها مناسب نیستند. چرا که از پارچه تهیه میشوند. پارچه نیز از تار و پود تشکیل میشود. در بین تار و پود فضایی وجود دارد که میتواند خطرناک باشد.
شاید این فضا با چشم به راحتی دیده نشود اما ویروس به راحتی میتواند از آن رد شود. پس تاکید می شود که برای جلوگیری از کرونا هرگز به سراغ این ماسک ها نروید. متاسفانه خیلی از شیادین و افراد ناوارد این ماسک ها را با تبلیغ این که میتوانید بارها آن را بشویید و استفاده کنید به شما میفروشند. فریب آن ها را نخورید و تنها از ماسکهای یکبارمصرف که شامل لایه ملت بلون هستند استفاده کنید.
