تسمه های صنعتی در شکل های بسیار متنوعی و با بکارگیری ترکیبات شیمیایی مختلفی تولید میشوند. در حالی که اغلب تسمه ها از ترکیبات پلیمری مانند PU پلی اورتان، پلی آمید و نئوپرین تولید میشوند. نمونه هایی از تسمه ها مانند تسمه های برزنتی قاشقک نیز وجود دارند که از الیاف پارچه ای تولید میشوند. تسمه های صنعتی دارای کاربری های متنوعی هستند و بر حسب نوع کاربری نیز از ترکیبات شیمیایی مختلف با شکل ها و استاندارد های متنوعی تولید میشوند.
تسمه انتقال قدرت Power transmission belt یکی از دسته بندی های اصلی تسمه های صنعتی محسوب میشود چرا که به نوعی اغلب دیگر تسمه ها مانند تسمه پروانه، تسمه تایمینگ، تسمه سراسری، تسمه پلی کرد و … انواع تسمه ها را بعنوان زیر مجموعه خود دارد.
تسمه های صنعتی هم بصورت حلقه بسته بالاخص در نوع تسمه وی بلت انتقال قدرت و تسمه تایمینگ و برای کاربری هایی مانند تسمه نوار نقاله اغلب بصورت متری باز تولید میشوند که اتصال آنها به روش حرارتی صورت میپذیرد. البته تسمه تایمینگ باز نیز در صنایع بالاخص برای ماشین آلات خاص صنعتی تولید میشود اما تولید و کاربری آنها محدودتر میباشد.
ترکیبات پلیمری تسمه
تسمه ها برای داشتن کاربری مناسب میبایست چند مشخصه مکانیکی را بصورت همزمان داشته باشند. انعطاف، مقاومت کششی، عدم افزایش طول تحت کشش، مقاومت حرارتی و مقاومت سایشی از مهمترین مشخصصات مکانیکی مورد نیاز تسمه ها برای عملکرد مناسب میباشد.
دستیابی به ترکیبات شیمیایی مناسب که تمامی این ویژگی ها رداشته باشد اغلب با ترکیب لاستیک طبیعی که انعطاف را برای تسمه صنعتی به همراه دارد همراه با برخی دیگر از انواع ترکیبات پلیمری برای افزایش مقاومت سایشی و حرارتی تسمه صورت میپذیرد.

- پلی اورتان PU یکی از مهمترین مواد پلیمری مورد استفاده در ترکیبات تسمه های صنعتی میباشد که با درصدی مشخص در ترکیبات برای افزایش مقاومت سایشی و کششی به این ترکیبات اضافه میشود. استفاده از پلی اورتان بالاخص در تسمه های انتقال قدرت مانند تسمه وی بلت V-belt بصورت گسترده ای انجام می گیرد.
- پلی آمید: یکی از مواد پلیمری در ترکیبات تسمه صنعتی می باشد که اغلب برای افزایش مقاومت سایشی و بصورت سطحی بر روی سطح بیرونی تسمه صنعتی استفاده میشود. استفاده از پلی آمید بالاخص بر روی سطح بیرونی تسمه های تایمینگ که در آنها سایش دنده ها میتواند آسیب هایی به اجزای دیگر ماشین آلات وارد آورد بسیار مرسوم است.
- نئوپرین : یکی از پلیمرهایی است که بصورت خاص در برخی از تسمه های صنعتی استفاده میشود. خواص نئوپرین بعنوان استحکام دهنده و بالاخص قابلیتی که مانع شکست میشود سبب استفاده آن در ترکیبات لاستیکی پروانه و ایمپر پمپ های دریایی شده است.
البته تمامی افزودنی های تسمه های صنعتی از نوع پلیمری نیستند و بعنوان مثال برای جلوگیری از افزایش طول تسمه ها در مقابل نیروهای کشی استفاده از کورد ها و مفتول هایی در داخل ساختار تسمه صورت میپذیرد.
تسمه برزنتی یا تسمه قاشقک
تسمه برزنتی که به آن تسمه های قاشقک نیز گفته میشود نوعی تسمه صنعتی میباشد که از الیاف منجیق و پارچه تولید میشود. تسمه های برزنتی در عرض های مشخصی تولید میشوند و مانند تسمه های لاستیکی قابلیت برش خوردن در عرض دلخواه را ندارند و تار و پود آنها از هم جدا میشود. از تسمه برزنتی قاشقک عملا برای انتقال مواد در صنایع بعنوان تسمه الواتور استفاده میشود.
بر روی سطح تسمه برزنتی در فواصل مشخص در صنایع از قاشقک هایی که به شکل باکت طراحی میشوند استفاده میشود که در حرکت این تسمه بصورت الواتور مواد به تدریج در داخل این قاشقک ها قرار گرفته و توسط تسمه برزنتی حمل میشوند. قاشقک ها با بکارگیری پیچ و مهره بر روی سطح تسمه برزنتی اتصال پیدا میکنند و در اغلب موارد نیز از قاشقک های پلاستیکی بالاخص در انتقال چودر ها و دانه های غذایی و قاشقک های استنلس استیل برای کاربری های عمومی و غذایی استفاده میشود.