بارداری دوران منحصر به فردی است. عوامل زیادی وجود دارد که میتواند بر بارداری تأثیر بگذارد. زنانی که زودتر متوجه بارداری خود میشوند و مراقبتهای دوران بارداری را دریافت میکنند، احتمال بیشتری دارد که بارداری سالمی را تجربه کنند و نوزاد سالمی به دنیا بیاورند. دانستن اینکه در طول دوره کامل بارداری چه کارهایی باید انجام دهید تا سلامت خود و جنین را حفظ کنید بسیار مهم است. اطلاعات بارداری همه جا در دسترس است، در اولین ویزیت قبل از زایمان، متخصص زنان احتمالاً بروشورهایی را به شما میدهد که تمام آزمایشها و نکات بارداری را پوشش میدهد. با وجود تمام این اطلاعات، در این مطلب به بیان نکاتی که مادران باردار باید در دورهی بارداری خود رعایت کنند، پرداختهایم.
غذاهای سالم و ویتامینهای مکمل بخورید
خوردن غذاهای سالم به ویژه برای زنان باردار مهم است. کودک شما برای رشد در رحم، به مواد مغذی نیاز دارد. مقدار زیادی میوه و سبزیجات رنگارنگ، غلات کامل، غذاهای غنی از کلسیم و غذاهای کم چربی اشباع مصرف کنید.
- غذاهای دریایی سرشار از ویتامینها و مواد معدنی مانند اسیدهای چرب امگا 3، روی و آهن هستند که برای قلب مفید هستند. همه اینها هم برای مادر و هم برای نوزاد مقوی هستند. از مصرف ماهیهای خام و ماهیهایی که ممکن است حاوی سطوح بالایی از جیوه باشند، اجتناب کنند.
- گوشت و تخم مرغ خام و نیم پز خطر بیماریهای ناشی از غذا مانند لیستریوز و توکسوپلاسموز را به همراه دارد و احتمال دارد منجر به مسمومیت غذایی شود. این شرایط میتواند باعث بیماریهای جدی و تهدید کننده شود که ممکن است منجر به نقایص شدید مادرزادی و حتی سقط جنین میشود.
- بدن زن باردار نسبت به قبل از بارداری به آب بیشتری نیاز دارد. هر روز هشت لیوان یا بیشتر آب بخورید.
- مصرف روزانه یک مولتی ویتامین دوران بارداری میتواند به شما کمک کند که مقدار مناسبی از مواد مغذی کلیدی مورد نیاز خود و کودکتان را در دوران بارداری دریافت کنید، که شامل اسید فولیک، آهن و کلسیم است. این ویتامینها به رشد مناسب جنین کمک میکنند و از نقایص مادرزادی جلوگیری میکنند. پزشک میتواند به شما کمک کند تا یک مولتی ویتامین یا یک سری ویتامین را به شما پیشنهاد دهد که برای شما بهترین است.
نوسانات خلقی
سندرم پیش از قاعدگی و بارداری از بسیاری جهات شبیه هم هستند. سینهها معمولا متورم و حساس میشوند، هورمونها بالا و پایین میروند و ممکن است احساس بدخلقی داشته باشید. اگر PMS دارید، احتمالاً در دوران بارداری دچار نوسانات خلقی شدیدتری خواهید شد. این تغییرات هورمونی میتواند شما را از خوشحالی در یک دقیقه به احساس گریه کردن در لحظه بعدی وادار کنند. اگر علائمی مانند مشکلات خواب، تغییر در عادات غذایی و نوسانات خلقی برای بیش از 2 هفته دارید، با پزشک خود صحبت کنید.
افزایش غریزهی مادری
معمولا بعد از باخبر شدن از بارداری، ذوق خریدن سیسمونی در دل والدین و خصوصا مادرها به وجود میآید، آنها تمام تلاش خود را برای آماده کردن خانه و طراحی دکوراسیون اتاق کودک برای ورود عضو جدید خانواده بکار میگیرند. با نزدیک شدن به موعد زایمان، ممکن است متوجه شوید که در حال تمیز کردن کمدها یا شستن دیوارها هستید، کارهایی که هرگز تصور نمیکردید در ماه نهم بارداری انجام دهید! این میل به آماده کردن خانه میتواند مفید باشد و بعد از زایمان کارهای کمتری برای انجام دادن خواهید داشت.
اما مراقب باشید که زیاده روی نکنید. خریدن سیسمونی نوزاد را بهتر است در ماههای میانی بارداری انجام شود، زیرا جنسیت جنین شما در این زمان مشخص شده، همچنین اگر در ماه های ابتدایی اقدام به خرید کنید، ممکن است با خریدن وسایل غیرضروری فضای زیادی از منزل را اشغال کرده و آرامش شما را برهم بزند، فراموش نکنید که شما تا به دنیا آمدن فرزندتان ۹ ماه وقت دارید تا با حوصله و در کمال آرامش وسایل مورد نیاز او را تهیه کنید.
معاینات مراقبتهای دوران بارداری را فراموش نکنید
زنان باید به طور منظم مراقبتهای دوران بارداری را از متخصص زنان و زایمان دریافت کنند. مادرانی که به طور منظم مراقبتهای دوران بارداری را دریافت نمیکنند، احتمال تولد نوزادی با وزن کم یا سایر عوارض را دارند.
واکسن آنفولانزا بزنید
واکسن آنفولانزا از جمله واکسنهایی است که در طول یک دهه اخیر برای زنان باردار توصیه میشود. تزریق واکسن آنفولانزا از شما و همچنین جنین در حال رشد در برابر خطرات این بیماری در دوران بارداری محافظت میکند. این واکسن علاوه بر این که بر مادر تاثیر میگذارد، در حفاظت از سیستم ایمنی بدن جنین نیز تا ماه ها بعد از تولد اثر گذاشته و موجب میشود نوزاد سیستم ایمنی قویای پیدا کند.
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری، تجویز این واکسن را توصیه میکنند، مگر اینکه به خاطر سابقهٔ واکنش شدید نسبت به واکسیناسیون قبلی منع مصرف شده باشید. اگر در دوران بارداری به آنفولانزا مبتلا شوید، خطر عوارض جانبی شدید بیشتر از زنان هم سن و سالی است که باردار نیستند.
ورزش کنید
ورزش روزانه یا فعال ماندن به هر روشی می تواند به شما در حفظ سلامتی در دوران بارداری کمک کند. با پزشک خود مشورت کنید تا متوجه شوید که چقدر فعالیت بدنی برای شما مناسب است. ورزش و فعالیت منظم به شما در مقابله با بسیاری از مسائلی که ممکن است در دوران بارداری با آن روبرو شوید، مانند بیخوابی، بد خلقی، دردهای عضلانی و افزایش وزن بیش از حد کمک کند. یوگا، پیادهروی، شنا و تمرینات سبک از جمله فعالیتهایی است که میتوانید به صورت گروهی و یا تنهایی انجام دهید.
از مصرف الکل و دخانیات بپرهیزید
قبل و در طول بارداری و در دوران شیردهی الکل ننوشید. نوشیدن الکل خطر تولد نوزاد مبتلا به سندرم الکل جنینی (FASD) را افزایش می دهد. FASD می تواند باعث ایجاد ویژگیهای غیر طبیعی صورت، ناتوانیهای یادگیری شدید و مشکلات رفتاری شود. الکل می تواند بر سلامت کودک در مراحل اولیه بارداری، قبل از اینکه زن بفهمد باردار است، تأثیر بگذارد. بنابراین، زنانی که ممکن است باردار شوند نیز نباید الکل مصرف کنند.
دخانیات برای شما و فرزند داخل رحمتان مضر است. خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS)، زایمان زودرس، سقط جنین و سایر پیامدهای بد را افزایش می دهد.
افزایش وزن خود کنترل کنید
بارداری مجوزی برای خوردن هر آنچه که دوست دارید نیست. در عوض، زنان باید در مورد آنچه که میخورند و چه مقدار می خورند، هوشمندانه عمل کنند. افزایش وزن زیاد در دوران بارداری ممکن است بیشتر از اینکه مفید باشد به کودک شما آسیب برساند. در طول سه ماهه اول بارداری، شما فقط به حدود 100 کالری اضافی در روز برای حمایت از جنین در حال رشد خود نیاز دارید. در سه ماهه سوم، این تعداد کالری اضافی نزدیک به 300 تا 500 در روز است.
تغییرات در رشد مو و ناخن
بسیاری از زنان در طول بارداری تغییراتی در رشد و بافت مو دارند. هورمونها می توانند باعث شوند موهای شما سریعتر رشد کرده و کمتر ریزش کنند. اما این تغییرات مو معمولاً دائمی نیستند. بسیاری از زنان در دوره پس از زایمان یا پس از قطع شیردهی، ریزش مو پیدا میکنند. برخی از زنان متوجه میشوند که در بعضی قسمتهای بدن مانند روی صورت یا شکم یا اطراف نوک سینهها موهای زائد رشد می کند. تغییر در بافت مو می تواند موها را خشک یا چربتر کند.
ناخنها نیز مانند مو می توانند در دوران بارداری تغییر کنند. هورمونهای اضافی میتوانند باعث رشد سریعتر و قویتر شدن آنها شوند. با اینحال، برخی از زنان ممکن است ناخنهایشان در دوران بارداری شکننده شود. مانند تغییرات مو، تغییرات ناخن هم دائمی نیست. اگر در دوران بارداری ناخنهایتان شکننده میشود، آنها را کوتاه نگه دارید و از استفاده مواد شیمیایی موجود در لاک ناخن و پاککننده ناخن اجتناب کنید.
خواب کافی داشته باشید
تغییر سطح هورمون، انتظار، اضطراب و استرس در دوران بارداری می تواند باعث بیخوابی یا بد خوابی شود. بارداری به خصوص در سه ماهه آخر بارداری سخت است و شما به خواب کافی نیاز دارید. اگر احساس خستگی میکنید سریع چرت بزنید و هر زمان که میتوانید استراحت کنید. زمان خواب را مشخص کنید و به آن پایبند باشید.
کلام آخر: دکتر میدوز متخصص زنان و زایمان میگوید: “اگر در زمانی که تصمیم به بارداری میگیرید، در شرایط جسمی و روحی خوبی باشید، شانس شما برای داشتن یک بارداری سالم و زایمان سالم افزایش مییابد.” با اهمیت به آرامش روحی و جسمی خود، تغذیه مناسب، ورزش و رعایت نکات ارائه شده در اینجا میتوانید سلامتی خود و نوزاد خود را تضمین کنید. ممنون که تا این لحظه با ما همراه بودید؛ امیدواریم که این مقاله از مطالب خواندنی حوزه مادر و کودک برای شما مفید واقع گردد.