نفقه به معنی هزینه و مخارج روزمره است. یکی از مسائل مهم چه در طلاق توافقی و چه در طلاق یک طرفه، نفقه فرزند می‌باشد. بعد از طلاق یک طرفه یا توافقی، مرد مستلزم به پرداخت نفقه به زن نمی‌باشد، اما بر طبق قانون مدنی، مشمول پرداخت هزینه مسکن، پوشاک، خوراک، درمان و سایر ملزومات فرزند است.
میزان نفقه فرزند، با توجه به میزان درآمد سرپرست او مشخص می‌شود و برای همه افراد یکسان نمی‌باشد. چنانچه با مسائل حقوقی آشنایی ندارید، می‌توانید با مراجعه به بهترین وکیل مهریه و طرح مسئله با او، از میزان مهریه و نفقه فرزندان مطلع شوید.
مزایای مطالبه نفقه فرزند توسط وکیل خانواده
برای مطالبه نفقه فرزند، می‌توانید از خدمات وکیل خانواده مجرب و حرفه‌ای استفاده کنید. وکیل خانواده به امور قضایی تسلط کافی داشته و می‌تواند با مدارک و دفاعیات مستدل، به اثبات مطالبه نفقه فرزند شما بپردازد.
مهم‌ترین نکته‌ای که قبل از استخدام وکیل باید در نظر بگیرید، دسترس‌پذیری او است. بدین منظور، بهتر است از بین وکلا، بهترین گزینه‌ای که در نزدیکی محل زندگی‌تان قرار دارد را انتخاب کنید. به طور مثال، ساکنین تهران می‌بایست به دنبال بهترین وکیل طلاق در تهران باشند.
پرداخت نفقه فرزند پس از فوت پدر
طبق قانون 1199 مدنی، نفقه فرزند بر عهده پدر است. در صورتی که پدر فوت کند و یا توانایی مالی در پرداخت نفقه را نداشته باشد، نفقه بر عهده جد پدری است. در غیاب جد پدری یا عدم توانایی پرداخت مخارج فرزند، نفقه بر عهده مادر است. در صورتی که مادر فوت کند و یا توانایی مالی در پرداخت نفقه را نداشته باشد، پرداخت نفقه بر عهده جد مادری می‌باشد.
اگر جد پدری در قید حیات باشد و نیز توانایی مالی پرداخت نفقه را داشته باشد ولی از پرداخت آن امتناع کند، مادر می‌تواند به دادگاه خانواده مراجعه کرده و با طرح دادخواست نسبت به گرفتن نفقه از جد پدری اقدام کند چنانچه جد پدری، اموال پدر را به ناحق تصرف کرده باشد، زن می‌تواند با استخدام وکیل کلاهبرداری، نسبت به اخذ حقوق خود و فرزندانش اقدام کند.
نفقه فرزند در طلاق توافقی
حضانت فرزندان پسر و دختر تا سن 7 سالگی بر عهده مادر است و تأمین هزینه‌های آنها نیز بر عهده پدر می‌باشد. بنابراین، در صورتی که مادر حضانت فرزندان را به عهده دارد، باز هم وظیفه شرعی و قانونی پرداخت نفقه با پدر است.
در طلاق توافقی، پرداخت نفقه بر عهده کسی است که سرپرستی فرزند را پذیرفته است، اما از نظر قانونی پرداخت نفقه بر عهده پدر می‌باشد. در صورتی که پدر توانایی پرداخت نفقه را داشته باشد اما آن را نپردازد، مجازات حبس در انتظار او است.
چنانچه طلاق به درخواست زوجه باشد و در دادخواست طلاق، تقاضای سرپرستی و پرداخت نفقه فرزند را مطرح کند و بر دادگاه مسلم شود که مرد توانایی نگهداری از فرزند را ندارد، درخواست زن مورد قبول واقع می‌شود.
چنانچه طلاق به درخواست زوج مطرح شود، زن و مرد می‌توانند با مشورت با وکیل طلاق توافقی، در مورد نفقه فرزندان خود توافق کنند و توافق نامه خود را به صورت مکتوب به دادگاه ارائه دهند. سرپرستی فرزند و مخارج او می‌تواند بر عهده مادر باشد و یا مادر سرپرستی فرزند را بر عهده می‌گیرد، اما پرداخت نفقه بعد از طلاق توافقی بر عهده پدر است. در صورتی که زوجین توافق نکرده باشند، دادگاه آنها را به شورای حل اختلاف معرفی می‌کند و شورای حل اختلاف نیز موضوع را به کارشناس مربوطه ارجاع می‌دهد و کارشناس با بررسی وضعیت آنها، میزان نفقه را تعیین می‌کند.
اسناد و مدارک مورد نیاز برای ادعای نفقه فرزند
برای مطالبه نفقه فرزند، استشهادات و یا تعهداتی که عقیم مانده و احکام صادر شده‌ای که به مرحله اجرا در نیامده و شهادت پدر جزو اسناد محسوب می‌شوند.
مرد یا زن می‌توانند با استخدام وکیل پایه یک دادگستری و ارائه مدارک به او، مراحل دادگاه را با سرعت بیشتری به نفع خود طی نمایند.
شرایط تعلق نفقه به فرزند
بر اساس قانون، یکی از شرایط پرداخت نفقه، این است که فرزند زیر سن بلوغ باشد، یا اگر بالای سن بلوغ بوده، توانایی مالی تامین هزینه‌های زندگی را نداشته باشد. در صورتی که فرزند به سنی برسد که بتواند کار مناسبی پیدا کند و با آن کار بتواند از پس تامین هزینه‌های زندگی خود بربیاید، پرداخت نفقه ضروری نیست.
بر خلاف زن که می‌تواند به دادگاه مراجعه کند و بابت مطالبه نفقه گذشته خود دادخواست دهد و نفقه خود را مطالبه کند.از دیگر شرایط تعلق نفقه به فرزند این است که نفقه دهنده توانایی مالی پرداخت را داشته باشد.
نفقه فرزند نامشروع
به فرزند نامشروع نفقه تعلق نمی‌گیرد، چرا که ممکن است این فرزند متعلق به پدر نباشد. شرط پرداخت نفقه، اثبات رابطه نسبی می‌باشد. در چنین شرایطی، ملاک رأی دادگاه، توافق بین زن و مرد و یا انجام آزمایش DNA می‌باشد.
نفقه فرزندخوانده
اگر طبق قوانین، کودکی به سرپرستی گرفته شود، پدر یا در مواردی مادر، موظف هستند نفقه کودک را مانند سایر فرزندانشان پرداخت کنند. دادگاه با توجه به شرایط و میزان درآمد والدین، نفقه فرزندخوانده را مشخص می‌کند.
مبلغ نفقه فرزند
بر طبق قانون 1204، پرداخت نفقه با توجه به میزان استطاعت مالی نفقه دهنده صورت می‌گیرد. طبق قانون، میزان نفقه تعلق گرفته مقدار مشخص و ثابتی ندارد.
میزان مبلغی که به عنوان نفقه به فرزند تعلق می‌گیرد، بر اساس وضعیت مالی پدر یا هر کسی که سرپرستی فرزند را بر عهده دارد، تعیین می‌شود. این نکته را باید در نظر داشته باشید که میزان نفقه فرزند با توجه به نیازهای اساسی او مانند خوراک، پوشاک، تحصیل، درمان و نیز وضعیت اجتماعی او تعیین می‌شود.
بنابراین، حداقل و حداکثری برای پرداخت نفقه وجود ندارد و کارشناس دادگاه با توجه به تورم، درآمد و وضعیت اقتصادی پدر یا سرپرست فرزند، میزان پرداخت نفقه را تعیین می‌کند. مثلاً پدری که 20میلیون تومان در ماه درآمد دارد، همانند پدری که 2 میلیون تومان در ماه درآمد دارد نفقه نمی‌پردازد و قاضی نمی‌تواند برای همه، مقدار نفقه یکسانی مشخص کند.
مبلغ نفقه فرزند پسر در سال 1400
به طور کلی، قانون پرداخت نفقه فرزند را الزام نکرده است اما مصادیقی از آن را می‌توانید در ماده ۱۲۰۴ قانون مدنی مشاهده کنید.
ماده ۱۲۰۴ قانون مدنی: (نفقه اقارب عبارت است از مسکن و البسه و غذا و اثاث البیت به قدر رفع حاجت با در نظرگرفتن درجه استطاعت منفق). در حالت کلی، می‌توان گفت که نفقه شامل همه نیازهای اصلی و اساسی یک فرد، برای گذران زندگی نرمال، با توجه با توانایی مالی نفقه دهنده است.
میزان نفقه فرزند پسر به صورت دقیق مشخص نشده است. بنابراین، تعیین میزان نفقه پسر در سال 1400 بر عهده دادگاه است و قاضی با توجه به نظر کارشناسان، میزان نفقه فرزند پسر را مشخص می‌کند.
مجازات عدم پرداخت نفقه فرزند
قانونگذار مشخص کرده است که اگر پدر قدرت تمکن مالی داشته باشد اما از پرداخت هزینه امتناع کند، فرزندان و یا کسی که سرپرستی آنها را به عهده دارد، می‌توانند به دادگاه شکایت کنند. اگر پدر اموال و دارایی‌هایی داشته باشد، فرزند می‌تواند با تنظیم شکایت توسط وکیل طلاق و ارائه آن، پس از صدور رأی دادگاه، اموال پدر را به نفع خود توقیف نماید.
مجازات کیفری عدم پرداخت نفقه بر اساس ماده 642 در قانون مجازات اسلامی، از 3 ماه و یک روز تا 5 ماه حبس در نظر گرفته شده است.
