در صنایع، لیفتینگ بار یکی از پروسه هایی است که در مراحل مختلف از قبیل تخلیه و بارگیری صورت می پذیرد. ابزار آلات و ماشین های لیفتینگ و جابجایی بار بسیار متنوع بوده بر حسب نوع و ابعاد بار می توانند متنوع باشند. از انواع جرثقیل ها، مگنت ها، پولیفت، تاور کرین ها، تیفور، لیفتراک و وینچ ها برای کاربری های لیفتینگ استفاده می شود. اما اتصالات بکار گرفته شده در لیفتینگ بار با این ماشین آلات اغلب در چهار دسته اصلی سیم بکسل، زنجیر بار، تسمه حمل بار و طناب قابل دسته بندی است.
بر حسب اینکه در چه فضایی با چه ارتفاعی از سقف و چه ابعاد و تناژی از بارگیری انجام گیرد از انواع مختلفی ادوات لیفتینگ استفاده می شود. بعنوان مثال در صورتیکه در انبار ها با ارتفاع سقف کوتاه بارگیری انجام می شود طبیعتا عملکرد لیفتراک که به فضای زیادی برای بارگیری نیاز دارد دشوار و از این رو استفاده از جک پالت ها و یا از جرثقیل دستی و برقی سقفی انتخاب استفاده می شود. البته جرثقیل سقفی نیاز به یک سطح تکیه گاهی قدرتمند که برای جرثقیل دستی و برقی 4 کاره یک ریل سقفی و برای موارد دو کاره یک قلاب سقفی است نیاز می باشد. دسترسی و عدم دسترسی به انرژی و الکتریسیته نیز طبیعتا یکی دیگر از معیار های مهم در انتخاب نوع ماشین آلات لیفتینگ بار می باشد و از این جهت پولیفت های دستی و جرثقیل دستی بدون نیاز به الکتریسیته انتخاب مناسبی برای محیط هایی که دسترسی به الکتریسیته وجود ندارد می باشند.
تسمه حمل بار و انواع آن
یکی از مهمترین ابزار آلات مکانیکی که برای لیفتینگ بار مورد استفاده قرار می گیرد و بصورت موازی با زنجیر و سیم بکسل از ادوات لیفتینگ محسوب می شود تسمه بار می باشد. در واقع تسمه حمل بار از جنس پارچه ای پلی استر تولید می شود که درصد خلوص بسیار بالایی دارد. در واقع استفاده از تسمه حمل بار زمانی به سیم بکسل و زنجیر ترجیح داده می شود که سطح بار دارای حساسیت هایی در برابر خراش، سایش و آسیب های دیگر داشته باشد چرا که سطح پارچه ای تسمه بار با انعطاف بسیار بالا بدون ایجاد خراش سطحی به لیفتینگ بار می پردازد. البته استفاده از پارچه پلی استر در تولید تسمه حمل بار Webbing sling هر چند به انعطاف و جلوگیری از آسیب سطحی کمک می کند اما سبب آسیب پذیری خود تسمه در تماس با سطوح تیز و برنده مانند ورق های فلزی می شود.
تسمه بار در سه نوع مختلف تسمه تخت اسلینگ، تسمه گرد اسلینگ و تسمه های باز که اغلب برای اتصال تسمه جغجغه مورد استفاده قرار می گیرند تولید می شوند. تسمه بار می تواند بصورت تک لایه و یا چند لایه تولید شده باشد و اغلب دارای رنگ هایی مفهوم دار که هر یک معرف عرض و ضخامت خاصی بوده که قابلیت تناژی لیفتینگ بار را برای تسمه حمل بار مشخص می کنند می باشد. بعنوان مثال تسمه حمل بار بنفش رنگ با قابلیت وزنی 1 تن، سبز رنگ 2 تن، زرد رنگ 3 تن و به همین ترتیب قابلیت لیفتینگ تسمه حمل بار تا 35 تن نیز بالا می رود. البته لازم به ذکر است که زاویه و نحوه اتصال تاثیر بسیار بالایی بر قابلیت لیفتینگ تسمه بار داشته و توان اسمی در حالت آویز معرفی شده است.
اسلینگ های زنجیری و سیم بکسلی
در لیفتینگ بار علاوه بر تسمه حمل بار بصورت گسترده ای از اسلینگ های زنجیری و سیم بکسلی استفاده می شود که بر حسب میزان بار و ابعاد آن می توانند بصورت اسلینگ های تک رشته و یا چند رشته مورد استفاده قرار گیرند. تنوع اسلینگ های سیم بکسلی به سبب تنوع ساختار و بافت و تنسایل اغلب بیشتر از انواع دیگر ادوات لیفتینگ می باشد. از اتصالات مختلفی چون انواع قلاب، شگل، مهارکش، بست بکسل و حلقه فولادی در اتصالات اسلینگ سیم بکسلی و زنجیری استفاده بسیاری می شود. بطور کلی استفاده از این سبک اسلینگ ها در صنایع سنگین بسیار گسترده تر از اسلینگ های پارچه ای و تسمه می باشد.
در حالی که تسمه حمل بار دارای یک ضریب ایمنی Safety factor مشخص که اغلب بالای 6:1 می باشد اسلینگ های زنجیری و سیم بکسلی نه تنها برای هر رشته از زنجیر و سیم بکسل بطور مجزا بلکه برای خود اسلینگ نیز دارای تست های مختلفی بوده و اغلب می بایست سرتیفیکت های لازم را برای کاربری کسب نمایند. روش های تولید اسلینگ های سیم بکسلی متنوع بوده و به روش گیس بافت، پرس و سوکت زنی قابل انجام می باشد.
