بسیاری از ما زمانی که به تکنولوژی های جراحی فکر میکنیم، چیزی که احتمالاً اول از همه تصویر آن در ذهن مان نقش میبندد، تیغ جراحی، چاقو و قیچی است. اما حقیقت این است که امروزه با پیشرفت تکنولوژی و حضور تکنیک های پیشرفته در حوزه پزشکی، موضوع به آن شدت و حدت و سطح تهاجمی که تصویر آن را در ذهن ساخته ایم نیست. سرمایه گذاری های وسیعی در حوزه توسعه تکنولوژی هایی با دقت عمل و ظرافت بالا و تهاجم کمتر انجام شده است. به مدد این تکنولوژی ها و حتی حضور ربات ها در حوزه پزشکی، عملکردهای جراحی، وارد عرصه جدیدتری شده اند. وقتی ربات ها به دنیای جراحی معرفی شدند، در واقع نوعی بهینه سازی اتفاق افتاد و مبنای کار، بر پایه درمان ناحیه تحت جراحی، با حداقل میزان دستکاری، بنا نهاده شد. به این ترتیب، جراحی ها از طریق برش های بسیار کوچکتر و حرکات کنترل شده ربات ها اجرا شدند و ماحصل این جراحی های حداقل تهاجمی، دوره ریکاوری کوتاهتر و بهبود سریعتر بود.
قدرت ربات ها در پروسه های جراحی
یکی از مزایای جراحی های روباتیک، دقت بالا و باورنکردنی آنهاست که از طریق مداخله تکنولوژی در انجام وظایف لازم الاجرا در طول جراحی، محقق شده است. جراحان با تلفیق تکنولوژی در اقدامات اجرایی خود، اکنون قادرند بسیاری از جراحی های پیچیده در نواحی مختلف بدن را با موفقیت انجام دهند. هر چند دانش روباتیک هنوز یک کودک نوپا است و در مراحل اولیه رشد و نمو خود قرار دارد ولی حتی در این فاز سنی هم توانسته است شگفتی های چشمگیری را بیافریند.
اما وقتی سخن از جراحی زیبایی بینی به میان میآید و در توصیف نقش روباتیک در این حوزه به پای صحبت های جراح مینشینیم، داستان اندکی متفاوت است. جراحی بینی، پروسیجر شکل و فرم دهی به چارچوب استخوانی و غضروفی بینی و اجرای یک سری تغییرات بسیار ظریف و مینیاتوری است که به واقع، باید آن را ترکیبی از هنر و علم تعریف کرد.
بینی عضو کانونی صورت است و تغییراتی که قرار است در طول فرایند عمل، روی آن اجرا شود، از حساسیت بسیار بالایی برخوردار است. حتی کوچکترین اشتباه در اجرای تغییرات در چارچوب استخوانی و غضروفی این اندام، به راحتی در شکل ظاهری آن قابل رویت است.
بینی هر بیمار دارای ویژگی های منحصر به فرد خود میباشد. از طرف دیگر، آناتومی صورت هر فرد با فرد دیگر فرق میکند. همه این تفاوت ها باعث میشود که پزشک یک طرح جدید را برای هر بیمار، جهت ایجاد تغییرات مورد نیاز در طول جراحی با هدف دستیابی به نتیجه رضایت بخش، در ذهن تجسم کند.
آیا ربات ها میتوانند جای مانور دستان جراح بینی را بگیرند؟
همانطور که در بالا شرح داده شد، جراحی بینی، یک فرایند بسیار ظریف و مینیاتوری است که برای اجرای آن، پزشک، علم و هنر را در هم ادغام میکند. صورت هر بیمار زمانی که در اتاق عمل زیر دست جراح بینی قرار میگیرد، به منزله یک لوح سفیدی است که قرار است به زیبایی نقاشی شود. انجام تمام این کارها به مانور دستان هنرمند و بهره گرفتن از ایده های ناب و بکری نیاز دارد که از یک ذهن خلاق تراوش میکند.
تشخیص تغییرات مورد نیاز در بینی متناسب با آناتومی صورت
هر چند عمل بینی را فرایند فرم دهی به بینی و تغییر اندازه و شکل آن تعریف میکنیم ولی موضوع به این سادگی نیست که بتوان تعریف آن را تنها در یک جمله خلاصه کرد. زمانی که در جلسه مشاوره با جراح بینی شرکت میکنید، او به ارزیابی بینی شما میپردازد و ایرادات آن را شناسایی میکند. سپس از زوایایی متعدد به چهره شما مینگرد و با محاسبات ریاضی، علمی و هنری و در نظر گرفتن فاکتورهای متعدد از قبیل طول و عرض صورت، شکل گونه ها، شکل چشم ها، فاصله چشم ها و بسیاری موارد دیگر، تشخیص میدهد که چه تغییراتی باید در بینی داده شود که با همه این ویژگی های آناتومیکی، به بیشترین سطح هارمونی ممکن، دست پیدا کند. این توضیحات که تنها بخشی از فرایند تصمیم گیری های جراح برای تغییرات موردنیاز در بینی متناسب با آناتومی صورت است، درک این منطق را برایمان آسانتر میکند که طبیعتاً ربات ها از این همه توانایی برخوردار نیستد و نمیتوانند جای دستان هنرمند و ذهن خلاق جراح بینی را بگیرند.
کاربرد تکنولوژی در جراحی بینی
وقتی فرایندهای جراحی را مرور میکنیم میبینیم که هر چند اساس کار در این پروسیجر، کار کردن جراح روی بینی و حرکات دستان او روی این اندام برای تغییر شکل و فرم دادن آن است ولی همه تکنیک هایی که در این فرایند استفاده میشوند، در مسیری پیشرفت کرده اند که از سطح تهاجم کاسته شود و جراحی، بعنوان یک فرایند حداقل تهاجمی، در مسیری هموارتر با نتیجهای رضایت بخشتر و عوارضی کمتر، حرکت کند. همه این اتفاقات مثبت، در سایه پیشرفت های رخ داده در حوزه تکنولوژی محقق گردیده است.
منبع : دکتر رجب پور
